Su mese de freàrgiu b'at essidu
un'artìculu de importu in su Washington Post. Unu sondàgiu chi
pertocat su mundu de sa letura e de sos letores. Movet dae una pregonta
bastante elementare: sos nativos digitales, diant èssere sos chi
sunt nàschidos cando su mundu fiat giai dominadu dae totu sas ainas
tecnològicas de oe, (telefoneddos, tauleddas, portàtiles de cada genia),
comente preferint a lèghere, in su pabiru o in sos mèdios digitales? Su
chi nch'est essidu a campu contraighet cale si siat aspetativa.
Sos giòvanos preferint su pabiru, sos libros imprentados, sos giornales e sas rivistas ammaniados cun su mètodu prus antigu de su mundu. Li tirant a sas pàginas chi si ingrussant cun su tempus, a sas mantzas de cafè o de ògiu chi, finas sena lu chèrrere, nos nch'agatamus subra de sa coberta. Li tirant a sos messàgios iscritos a pinna, a sas glossas in costàgios, agiuntas prus pro comunicare chi non pro ammentare.
At a
èssere nostalgia, ma b'at ite torrare alenu, b'at ite gosare si pensamus
chi oe sas librerias sunt tanchende, sos editores sunt in suferèntzia e
mescamente sas iscolas non bi reventint a mantènnere su passu cun
s'evolutzione digitale de sos iscolanos. Evolutzione chi a dolu mannu
non semper est sinònimu de crèschida. E pro cussu non b’at meda ite
festare.
In tantu ca sos sondàgios, giai s’ischit, lassant su
tempus comente l’ant connotu e a bias sunt fartosos pro non nàrrere
tramperis. S’artìculu de su Post mentovat difatis una chirca fata in
sas librerias universitàrias. Diat èssere comente a s’isetare una
majoria de “Nono, non m’agradat!” intrende a logu de istàdiu, in die de
domìniga a li pregontare a sa gente si est o mancu amantiosa de su
fùbalu.
Su problema difatis est un’àteru e no est su sèberu
intre pabiru o digitale, su problema mannu est intre lèghere o non
lèghere, a dolu mannu. Fintzas in famìlia, pro nàrrere, si tendet semper
de prus a chistionare de cosas cuncretas, de resones pràticas e
econòmicas. Mamas e babbos semper prus oriolados pro orientare sos
fìgios a sèberos seguros e chi rendant. Chi allegant de dinare chi
mènguat o chi mancat, de traballu chi non s'agatat e duncas de iscolas e de
libros chi non servint belle a nudda. A su nessi non servint pro nche
barigare s'esistèntzia moderna.
Su chi ispantat no est duncas su
resurtadu o sa genia de custu sondàgiu. S’ispantu est chi oe, semper
prus a s'ispissu, intendimus sos pitzinnos narende cosas che a custa:
«Ma si a coa traballu non bi nd'at, tando ite sensu b’at a sighire a
andare a iscola o a lèghere libros?»
Est unu pensamentu orrorosu chi
nche destruit su cuntzetu matessi de cultura e de connoschèntzia, chi
nche torrat a nudda su valore de su pensamentu pro li lassare su logu a
s'atzione. In custu dùbiu nch’est totu sa chistione. Fintzas si paret
ispresu dae su cuntestu de s'artìculu chi semus mentovende, finas si
paret chi non tèngiat perunu ligàmene, su criu nch'est pròpiu inoghe e
impuntzat a àteras pregontas de importu. Ite est s'atzione sena
pensamentu? E s'essèntzia de s'òmine est destinada a isparèssere? Ca,
siat craru, si no esistimus cun sa cussèntzia non bi semus mancu cun sa
carena.
Èssere o merèssere de èssere, duncas? Dilemas chi mancu su mègius Amletu.