Cuba-Istados Unidos, un'àteru passu a dae in antis. E s'embargu?

de Maurìtziu Sale

foto Wikimedia

Nch'at coladu prus de ses meses dae sa decraratzione comuna istòrica chi at sigilladu s'acordu intre Obama e Raùl Castro pro sa ratzionalizatzione de sas relatziones intre Istados unidos e Repùblica de Cuba. S'abertura noa in sos raportos diplomàticos est arribada a pustis de s'addòbiu de Pànama intre sos duos dirigentes màssimos, a pustis de una sèrie longa de aperturas cuncambiadas e a pustis chi Obama nch'at cantzelladu a Cuba dae sa lista de sas natziones terroristas, lista a ue Cuba non diat èssere dèvida intrare mai.

Arbèschida de fogu in Palau

de Lisandru Beccu

 
Sa Gaddura sighit a brusiare che pàgia sica, e in prus, sos bentos e sas temperaduras caentes no agiuant su traballu de forestale e voluntàrios. Custa borta a si cunfrontare cun sas framas est tocadu a sa comuna de Palau, in ue sos operadores ant traballadu dae sas 22:00 de eris pro nche istudare unu fogu chi, comente a su sòlitu, paret chi siat de orìgine dolosa. A banda de mangianu, a sas 4:00, s'est torradu a allùere acostiende·si semper de prus a unu campègiu e faghende assustare sos istràngios. Difatis su fogu est cròmpidu a 50 metros dae sa làcana de s'istrutura, brusiende mesu ètaru de mantza mediterrànea.

Catza, aprovadu su calendàriu. Sirbones sulenos su giòbia (pro como)

de Màuru Piredda 

Su comitadu faunìsticu, presididu dae s'assessore regionale de s'Ambiente Donatella Spano, at aprovadu su calendàriu venatòriu. Is primas essidas su 3 e su 6 de cabudanni pro is tùrturas, abertura generale su 27 cun unas cantas variantes cunforma a su tipu de preda.

Cras amichèvole de su Casteddu cun su Gazelec Ajàccio

de Lisandru Beccu 

S'iscuadra sarda est mòvida cara a Terranoa custu bortaedie, a pustis de unu mangianu de allenamentos in su tzentru isportivu de Assèmini. Sa de cras sero in s'istàdiu Brunu Nèspoli a sas 20:45 at a èssere s'ùrtima amichèvole in antis de sa partida de Tim Cup de su 9 da Austu contra a sa Virtus Entella.

Ebola, agatadu unu vatzinu eficatze

de Lisandru Beccu 

S'Organizatzione mundiale de sa sanidade at comunicadu chi at agatadu unu vatzinu contra a s'èbola, eficatze a su 100%. Sos istùdios e sos esperimentos fatos in Guinea, ant permìtidu a s'istitutu canadesu de sanidade pùblica, in pare a sa Merck and NewLink Genetics, de agatare unu remèdiu a s'epidemia chi at cundidu pagu prus o mancu 28 mìgia pessones e nd'at mortu 11 mìgia dae su mese de Nadale de su 2013 a oe.

Raportu Svimez 2014: de bator una famìlia sarda est pòvera

de Màuru Piredda 

Ocupatzione, lìmite de povertade, richesa produida: sunt graes meda is datos chi essint a campu dae su raportu 2014 (cunforma a s'annu in antis) de su Svimez, su sòtziu pro s'isvilupu de s'indùstria in su meridione. In contu de traballu, intre su 2012 e su 2013, in Sardigna ddoe at àpidu 43mìgia (su 7,3%) ocupados de mancu. Su tassu de disocupatzione nche crompet a su 25,4% (a su 54% pro is giòvanos suta de is 24 annos de edade).

Ortu Sinèrgicu, sa fòrmula pro sa salude

de Maurìtziu Sale 

S’ortu sinèrgicu (dae su gregu synérghein, traballare paris, collaborare) est un'ortu che a totu sos àteros in ue podimus coltivare cale si siat cosa, ma in ue non si marrat e non si arat su terrinu, in ue non s'impreat ledàmene e galu prus pagu contzime chìmicu. E su resurtadu est che pare a cale si siat ortu naturale. S'idea primàrgia l'at àpida Masanobu Fukuoka, unu microbiòlogu giaponesu, chi in sos annos '30 aiat intuidu chi su dannu prus mannu chi li podimus infèrrere a su terrinu nch'est totu pròpiu in sa tècnica de s'aradura, mescamente cussa moderna fata cun mezos mecànicos potentes sena mesura.

Sardigna: torrat su fogu distruidore

de Maurìtziu Sale

Pagu prus o mancu chimbanta sunt sos ètaros de padente chi si sunt pesados in fumu in sa localidade Corallina, trintaghimbe in Santu Tiadoru. A chentinas fiant sos turistas chi nch'ant evacuadu dae sas marinas, chi nch'ant istesiadu dae su villàgiu "La Corallina" e dae s'albergo "Ollastu". Est su bilantzu tristu de sa die de eris, in su nord-est de Sardigna.

Italcementi faeddat in tedescu, 45% de is atziones suas a Heidelberg

de Màuru Piredda 

Is sindacados Feneal-Uil, Filca-Cisl e Fillea-Cgil sunt oriolados pro su tempus benidore de is 3mìgia dipendentes italianos. A s'àtera ala sa famìllia Pesenti narat chi «contat s'isvilupu». Ma a banda de custos meledos sa noa est chi Italcementi at tzèdidu su 45% de is atziones a su grupu tedescu Heidelberg (operatzione de 1,6 milliardos de èuros).

Turchia, atacos graes a su Pkk

de Lisandru Beccu 

Intro de note sunt crèschidos sos bombardamentos contra a sas bases de su Pkk (Partidu de sos Traballadores de su Kurdistan) in su nord de s'Iraq, a òpera de s'aeronàutica turca. S'ofensiva est andende dae in antis belle una chida, a pustis de su degòlliu de Suruc, cando unu pitzocu de s'Is (a su chi narant sas fontes turcas) s'est fatu esplòdere ochiende prus de 30 pessones (mescamente curdos).

«Abbanoa no istachet s'abba a nemos in austu», s'apellu de chimbe sòtzios de consumadores

de Màuru Piredda 

Adiconsum, Cittadinanzattiva, Federconsumatori, Unione consumatori e Movimento difesa del cittadino ant ammaniadu custu mangianu una cunferèntzia de imprenta pro chistionare de su problema de is distacos chi interessant is utentes plurimorosos.

Eurallumina, manifestatzione in Casteddu: «Pònnere a cùrrere 185 milliones pro fàghere traballare 357 operajos»

de Màuru Piredda 

Custu mangianu is operajos de Eurallumina ant manifestadu cara a s'assessoradu de s'Ambiente, in Casteddu, pro pedire s'acumprimentu de s'iter burocràticu pro sa ripresa de is impiantos de Portescusi. «Amus firmadu totus is acòrdios cun su Guvernu, cun sa Regione e cun is entes locales – at acraridu Antonello Pirotto – e imoe nche semus a sa parte autorizativa».

Casteddu - Real Zaragoza

de Lisandru Beccu

Totu paret prontu pro sa partida de amichèvole de custu sero a sas 20:45 intre Casteddu e Real Zaragoza. Sos ispanniolos sunt giai dae duos annos in sa segunda divisione e custu chi at a cumintzare at a èssere su de tres, duncas amus a pòdere bìdere una partida bastante echilibrada. Sa de oe est sa prima essida de custu istiu in su Sant'Elia, chi at a èssere totu a disponimentu de sos tifosos, francu sa curva sud galu tancada. 

Bse, «Arriscu trascuràbile» in Itàlia. S'Unione europea “lìberat” su ziminu

de Màuru Piredda 

Su Dipartimentu de preventzione de sa Asl de Tàtari at annuntziadu, oe, is dispositziones de su Regulamentu europeu 1162 de su 15 de trìulas coladu in contu de Bse (est a nàrrere su male de sa gasi narada “Baca maca”). S'Itàlia, imoe, nch'est in intro de is paisos cun s'«arriscu trascuràbile».

Paritàrias, pro sa Cassatzione devent pagare s'Ici

de Màuru Piredda 

Gasi siat! Sa Corte de Cassatzione at dadu legitimidade a sa Comuna de Livorno chi, in su 2010, tràmite s'ufìtziu Tributos suo, aiat mandadu a sas iscolas paritàrias una cartella esatoriale pro collire s'Ici dae su 2004 a su 2009. Sa contrariedade de sos istitutos si fiat afortiada gràtzias a sos primos duos grados de giudìtziu chi no aiant dadu resone a s'amministratzione. Ma pro sa Cassatzione, a dae chi sas famìllias de sos dischentes pagant, s'iscola paritària figurat che a una atividade cummertziale.

Giru de Frantza, torrat Nìbali. Grandu tiristratza verbale cun Froome e tifu curiosu

de Maurìtziu Sale

Deretos Repubblica.it

Eris est torradu Nìbali. Sa tàtica fiat pagu, ma su coro fiat mannu a beru. A pustis de unu jeunu longu in contu de vitòrias, de milli dificultades a agatare sa cunditzione giusta pro nch'agrucare sa prus tosta de sas garas a tapas, torrat a bìnchere in una fratzione alpina. E in pare cun issu torrat fintzas su tziclismu chi agradat a sa gente.

«Adiosu capitanu!», Manuel Vanuzzo lassat sa Dìnamo

de Màuru Piredda 

A segus de noe annos cun sa màllia biancu-biaita de sa Dinamo, su capitanu Manuel Vanuzzo at saludadu Tàtari in chirca de un'esperièntzia noa. Bènnidu a sa “tziddai” in su 2006, est istadu de giudu mannu pro acumprire a unos cantos obietivos: sa promotzione dae sa Legadue in s'istajone 2009-2010, sa partetzipatzione a s'Eurocup, una Supercoppa italiana in su 2014, duas Coppa Italia (2014, 2015) e, infines, s'iscudetu conchistadu su 26 de làmpadas.

Alzheimer, un'ispera dae s'Inghilterra. Agatada una meighina chi nde firmat s'isvilupu

De Lisandru Beccu

A pustis de deghinas de annos de istùdios e isperimentatziones, sos iscientziados de s'Alzheimer Research UK ant agatadu una meighina chi permitit de frenare sa decadèntzia mentale in sas pessones malàidas de Alzheimer. Su fàrmacu si mutit solanezumab e, a nàrrere su beru, no at un'impatu mannu in sos megioros de su patziente; difatis semus faeddende de progressos lèbios meda, de sos cales mancu sos familiares e su malàidu matessi, resurtant a coberare.