30/08/16

Naschet su primu tradutore automàticu italianu → sardu

de Lisandru Beccu

Un'istantànea de Apertium


Su progetu est nàschidu dae sa collaboratzione intre s'Universidade autònoma de Bartzellona e Prompsit chi gestit sa prataforma lìbera Apertium. Su finantziamentu imbetzes est arribadu dae Google, tràmite su programa “Google summer of code”.


Sa comunidade lìbera de tradutzione automàtica est nàschida in Ispagna pròpiu pro sas limbas de minoria comente a su sardu, a su brètone, a s'otzitanu, a su bascu e a àteras. Difatis si podet giai operare cun unas cantas limbas. Apertium est unu tradutore chi funtzionat tràmite sa creatzione de règulas de tradutzione e limbàgios comente s'xml, pro custu motivu resurtat un'aina perfeta pro sas limbas neolatinas chi sunt in fase de istandardizatzione comente a su sardu. In custas dies, duncas, s'est acabbadu su traballu contivigiadu dae Giuanne Frantziscu Fronteddu, Hèctor Alòs ì Font, Francis Tyers e Adrià Martin. Est sa prima bia chi si resesset a ammaniare unu tradutore automàticu chi bortat testos dae s'italianu a su sardu.
In manera passiva fintzas Sa gazeta at dadu su contributu suo. Difatis sos istudiosos ant impreadu fintzas sos testos de su notitziàriu nostru pro isvilupare sos ditzionàrios de Apertium, su lèssicu e s'anàlisi contrastiva.

«In base a sos aspetos de s'anàlisi contrastiva amus creadu belle 89 règulas de trasferimentu intre italianu e sardu – nos at naradu Fronteddu, agiunghende chi – pro su lèssicu amus chircadu totu su chi podìamus agatare in sa rete e, pro como, nche semus cròmpidos a prus de 25mìgia paràulas. Sos resurtados los averguaìamus pighende sos testos italianos dae Wikipedia e nch'est essidu a campu chi sa cobertura de tradutzione pro casos de 500, 1.000 e 2.000 paràulas fiat de su 90%. Dae sas faddinas nos abbigiamus in ue devimus intervènnere».

Su traballu, duncas, est ancora in fase de collàudu, ma dae su mese de santugaine sa cunfiguratzione italianu → sardu at a èssere a disponimentu de sos utentes.