Si nch'est mortu in s'ospidale de Phoenix Cassius Marcellus Clay Jr., est a nàrrere su grandu Muhammad Ali. Su pùgile istadunidensu, nàschidu in Louisville (Kentucky) su 17 de ghennàrgiu de su 1942, aiat 74 annos. Dae 30 annos fiat gherrende contra a su Parkinson, un'aversàriu prus forte de Sonny Liston, de Joe Frazier e de George Foreman.
In antis de su disafiu zairesu contra a Big George, s'«atzufu in sa giungla» de su 1974, sos frades nieddos suos li tzichirrieint de lu ochìere: «Ali boma ye!». Sos ligàmenes cun mama Àfrica fiant prus chi no istrintos.
In antis de su disafiu zairesu contra a Big George, s'«atzufu in sa giungla» de su 1974, sos frades nieddos suos li tzichirrieint de lu ochìere: «Ali boma ye!». Sos ligàmenes cun mama Àfrica fiant prus chi no istrintos.
Ma finamentas cun sos pòpulos in gherra contra a s'imperialismu a isteddos e istrìscias: «Sa cussèntzia mea – nargeit – non mi permitit de andare peri sos logos a isparare a frade meu, a calicunu prus iscuru o prus caru de mene o a carchi poberitu istasidu dae su fàmene in mesu a su ludu, pro cuntentare e satisfare sa grandu potèntzia americana. E posca a lis isparare pro ite? Non m'ant mai mutidu "negru", non mi sunt mai bolados a subra pro m'assachiare, non m'ant mai isortu sos canes contra. No ant mai mancu proadu a mi privare de sa natzionalidade o a isburvare o a ochìere a mama mea o a babbu... Isparare pro ite? Comente fatzo a lis isparare, poberitos. Giughide·mi·nche a presone. Toca!».
Pro su refudu a s'arruolare, in su 1967, si buscheit un'iscualìfica de tres annos, sete meses e bator dies. Nch'aiat pèrdidu tìtulu mundiale e litzèntzia. Binchende però sa batalla prus imboligosa, comente isportivu e comente òmine, cun unu pùngiu bene sestadu a s'ipocrisia otzidentale, a s'intolleràntzia, a sa discriminatzione.
