17/10/15

Baratu amministrativu o traballos a mala gana?

Pàrrere de Màuru Piredda
 
Wikipedia

Su baratu, dd'ischimus, est un'iscàmbiu bilaterale intre duos sugetos lassende·nche a banda su soddu. Unu raportu "inter pares" in ue non ddoe at unu "primus". "Do ut des", duncas. Dende e dende, a manera lìbera e voluntària. Imoe custu istadu, chi cun una manu pigat e cun s'àtera leat, at inventadu unu mèdiu nou: su baratu amministrativu (una de is noas de su decretu "Sblocca Italia"). Est a nàrrere: Fulanu, chi pro milli resones no at pòdidu fàghere su contribuente modellu, podet traballare in donu pro s'ente locale creditore e, de custa manera, recuperare su dèpidu.
«Is Comunas - podimus lèghere in s'artìculu 24 de su decretu - podent definire, tràmite delìbera apòsita, is critèrios pro s'acumprida de interventos [...] individuados cunforma a su territòriu chi bolet re-cualificadu».  

E cale interventos? «Pulitzia, manutentzione, abbellimentu de àreas birdes, pratzas, carreras» ma finamentas «interventos de decoru urbanu, de recùperu e re-impreu, cun finalidades de interessu generale, de àreas e benes immòbiles chi non sunt impreados».  

Sena bi meledare meda paret una cosa prus chi non pràtica e chi dat una possibilidade a chie abarrat a in segus. Ma meledende·bi carchi pregonta essit a campu. 

Pro ite Fulanu abarrat a in segus? Ca est precàriu, ca est sena traballu, ca si devet indiritzare a is privados si mìnimant is servìtzios pùblicos, ma finamentas ca non ddoe at ecuidade fiscale e, in proportzione, pagat de prus de unu chi istat mègius de issu. Tando non pagat pro netzessidade. 

E pro ite creschet sa tassatzione locale? Ca s'istadu e sa regione mìnimant is trasferimentos a is comunas. Ma finamentas pro more de carchi sèberu malu de un'amministratzione chi, faghende un'esempru, firmat unu cuntratu maduru cun s'impresa chi collit s'arga a su puntu de nche fàghere artziare is alìcuotas de sa Tari. 

Inoghe non ddoe at voluntariedade, inoghe ddoe at una situatzione debitòria chi non benit cumbàtida e una cura chi podet èssere peus de su male: immaginemus·nos a Fulanu chi non renesset a pagare sa Tari in su 2015 e chi s'annu a pustis, pro èssere a norma, ddi tochet a mantènnere neta sa bidda sua. E si imbetzes de baratu diamus faeddare de traballos a mala gana?