Pàrrere de Màuru Piredda
Su baratu, dd'ischimus, est
un'iscàmbiu bilaterale intre duos sugetos lassende·nche a banda su
soddu. Unu raportu "inter pares" in ue non ddoe at unu "primus". "Do ut
des", duncas. Dende e dende, a manera lìbera e voluntària. Imoe custu
istadu, chi cun una manu pigat e cun s'àtera leat, at inventadu unu
mèdiu nou: su baratu amministrativu (una de is noas de su decretu
"Sblocca Italia"). Est a nàrrere: Fulanu, chi pro milli resones no at
pòdidu fàghere su contribuente modellu, podet traballare in donu pro
s'ente locale creditore e, de custa manera, recuperare su dèpidu.
«Is Comunas - podimus lèghere in s'artìculu 24 de su decretu - podent
definire, tràmite delìbera apòsita, is critèrios pro s'acumprida de
interventos [...] individuados cunforma a su territòriu chi bolet
re-cualificadu».
E cale interventos? «Pulitzia, manutentzione, abbellimentu de àreas birdes, pratzas, carreras» ma finamentas «interventos
de decoru urbanu, de recùperu e re-impreu, cun finalidades de interessu
generale, de àreas e benes immòbiles chi non sunt impreados».
Sena
bi meledare meda paret una cosa prus chi non pràtica e chi dat una
possibilidade a chie abarrat a in segus. Ma meledende·bi carchi pregonta
essit a campu.
Pro ite Fulanu abarrat a in segus? Ca est precàriu, ca
est sena traballu, ca si devet indiritzare a is privados si mìnimant is
servìtzios pùblicos, ma finamentas ca non ddoe at ecuidade fiscale e, in
proportzione, pagat de prus de unu chi istat mègius de issu. Tando
non pagat pro netzessidade.
E pro ite creschet sa tassatzione locale? Ca
s'istadu e sa regione mìnimant is trasferimentos a is comunas. Ma
finamentas pro more de carchi sèberu malu de un'amministratzione chi,
faghende un'esempru, firmat unu cuntratu maduru cun s'impresa chi collit
s'arga a su puntu de nche fàghere artziare is alìcuotas de sa Tari.
Inoghe non ddoe at voluntariedade, inoghe ddoe at una situatzione
debitòria chi non benit cumbàtida e una cura chi podet èssere peus de su
male: immaginemus·nos a Fulanu chi non renesset a pagare sa Tari in su
2015 e chi s'annu a pustis, pro èssere a norma, ddi tochet a mantènnere
neta sa bidda sua. E si imbetzes de baratu diamus faeddare de traballos a
mala gana?