27/04/17

In die de oe | Sufràgiu universale in Sudàfrica

de Maurìtziu Sale

Deretos lìberos

Su 27 de abrile 1994 nch’ammanieint sas primas eletziones democràticas cun sufràgiu abertu a totu sas etnias e gèneres. Disafiu eletorale in ue nche setzeint a Nelson Mandela, su cabu de su Anc (su Cungressu natzionale africanu), comente presidente. A pustis suo crompeit su tempus de Thabo Mbeki, su  1999. Su tempus intre su regime de s'apartheid e su cursu polìticu nou fiat gestidu dae unu tribunale particulare chi aiant istituidu su 1995, in Tzitade de su Cabu: sa Cummissione pro sa veridade e sa Recuntziliatzione. Sas cunditziones de vida pro sos nieddos non fiant galu lèbias e galu difìtzile e longu fiat su caminu issoro conca a sos deretos parìviles, ma a sa segura s’àndala nche fiat singiada e su venidore si nche lughiat ecuànime e pàsidu. Su guvernu sudafricanu a sas primas fiat sutapostu a sas polìticas liberistas de su Fundu monetàriu internatzionale chi, semper prontu che sole de giustìtzia, si presentat a ue si siat b’apat ite mòlere cando sos guvernos si ponent dèpidos malos a nche catzare. Grandu conchista duncas, grandu passu conca a sa democratzia, su 1994, ma a dolu mannu, galu non fiant garantidos a totus sos servìtzios sotziales mìnimos, allegamus de abba, de istrutzione, de salude.  E in sos chirros esternos de sas tzitades sos pòberos galu nche fiant innedda dae s’istadu de tzitadinos reconnotos.