11/12/15

Cop21, s'acordu a missa essida

de Màuru Piredda

Deretos Benoit Doppagne / Afp. Url imàgine

Una botza de acordu dd'ant presentada mèrcuris, ma s'aprovatzione de su testu no at a arribare in antis de sàbadu, a summit serradu. «Totu est protzedende in sa diretzione giusta», at naradu su ministru frantzesu de is afares èsteros, Laurent Fabius, ma in sa cunferèntzia parigina pro s'ambiente, su Cop21, paret chi is impèigos intre is istados interessados siant malos a nche barigare.

Sa punna est de fàghere a manera chi su caentamentu globale non nche fatzat artziare sa temperadura de duos grados dae imoe a s'agabbu de su sèculu. Ma no est solutzione chi cunfaghet a chie bivet in is ìsulas pranosas, is chi current su perìgulu de nch'èssere cugugiadas dae is abbas. Dae cussos chirros sa proposta est a nch'abassare s'obietivu: 1,5 grados imbetzes de duos. Cun sa Rùssia e s'Aràbia Saudida contràrias.

Ma ddoe at àteru. E si podet cumprèndere chi est totu o belle totu ligadu a is mecanismos de s'economia mundiale, de sa cumpetitzione intre is istados pro conchistare mercados noos, de sa crèschida econòmica chi unos cantos diant bòlere cantu prus lestra pro minimare su divàriu intre paisos pòberos e paisos ricos. De prus, a su chi narat sa giornalista Naomi Klein, is guvernos chi ant pigadu parte a su summit sunt is chi, a su matessi tempus, sustenent acordos cun is multinatzionales e favorint is esportatziones de petròliu e de gas.

Est a nàrrere, in unu mundu reguladu dae su mercadu e dae sa cherta de su profetu, comente at a pòdere èssere rispetadu cale si siat obietivu? S'istòria de su Protocollu de Kyoto, de su restu, nos l'ammustrat.