 |
| Deretos Francisco Gonalez/Casa real. Url imàgine |
Italianos meda sunt isetende is
faeddos de su presidente nou de sa Repùblica issoro, Sergio Mattarella,
in s'arresonu de s'acabbu de s'annu. In Ispànnia, galu monàrchica, est
tocadu a su re borbònicu Felipe VI. Est tocadu. Ca in s'Ispànnia
catòlica s'arresonu benit trasmìtidu pagas oras in antis de sa nàschida
de Cristos. Is uras ddas at fatas in castillianu («Feliz navidad»), ma fintzas in euskera («Eguberri on»), il gallego («Boas festas») e in català («Bon nadal»). Ma ammentende semper sa punna de s'unidade territoriale de s'istadu ispanniolu e sa grandesa sua.
Pro su re, «a
èssere e a s'intèndere ispanniolos, a bòlere ammirare e respetare
s'Ispànnia, est unu sentimentu fundudu, un'emotzione sintzilla,
un'orgòlliu legìtimu meda». De prus, «a truncare sa lege», indiritzende·si a chie bolet su deretu a s'autodeterminatzione sena mentovare sa Catalùnnia, «est un'isbàlliu de su tempus coladu nostru chi non depimus torrare a cummìtere».
«So de acordu cun sa cramada a sa cuncòrdia, ma s'Ispànnia non reconnoschet sa realidade plurinatzionale sua», at naradu Artur Mas, presidente (disigiosu de ddu torrare a èssere) de sa Generalitat catalana. Chi at annantu: «custu
ispiritu chi issu mentovat depet èssere impreadu pro defensare is
deretos democràticos e natzionales de is catalanos. Bolimus èssere
iscurtados e cròmpere a acordos». Sa presidente de su parlamentu, Carme Forcadell, chistionende de «lìnia monàrchica uninatzionale e unilinguìstica», at decraradu chi «bolimus unu protzessu democràticu e patzìficu ca non cherimus repìtere is errores de su tempus coladu».
Boghes contràrias fintzas dae is chirros bascos. «Deludente – est custu su giudìtziu de Aitor Esteban, deputadu de su Pnv –, at defensadu a fundu su chi tenimus». Sa deputada de Bildu, Marian Beitialarrangoitia, at bogadu a campu su «caràtere antidemocràticu» de s'istadu e de su re «chi nemos dd'at eletu». «S'istadu – at annantu Beitialarrangoitia – est tanchende is ghennas a sa mudada sotziale e polìtica chi sa sotziedade basca est pedende».
A
livellu “natzionale” crìticas dae banda de Pablo Iglesias, ghia de
Podemos (chi in Euskadi, Navarra e Catalùnnia at collidu votos meda), e
de Alberto Garzon de Izquierda unida. S'arresonu de su re, imbetzes,
ddis est agradadu a su Pp e a Ciudadanos.
