de Maurìtziu Sale
 |
| Deretos: Presidèntzia de sa Repùblica (Situ ufitziale www.quirinale.it) |
Su 21 e su 22 de cabudanni si sunt addoviados sos Cabos de Istadu no esecutivos de su Grupu Arraiolos comente costumant a fàghere annu cun annu dae su 2003. Sa cungregatzione informale at leadu su nùmene dae sa comuna portughesa de Arraiolos in ue est nàschida, pròpiu in su 2003. Ocannu fiant ùndighi: Mattarella, Vejonis (Letònia), Niinisto (Finlàndia), Hendrik Ilves (Estònia), Plevneliev (Bulgaria), Fischer (Àustria), Gauck (Germània), Pahor (Islovènia), Cavaco Silva (Portugallu), Duda (Polònia) e Coleiro Preca (Malta). De annotare: a testimonia chi sa polìtica est, pagu prus o mancu in totue, unu mandu maschile, fèmina bi nd'aiat petzi una, sa presidente maltesa.
Su situ chi ant seberadu pro s'imbènnere diat
bastare a sa sola a nos fàghere cumprèndere siat sa natura de su grupu,
siat sa gravidade de sos argumentos, siat sa manera de los tratare: su
casteddu de Wartburg. Patrimòniu Unesco de s'umanidade s'agatat in sa
tzitade de Eisenach, in Turìngia (Germània). Fortilesa fraigada in su
tempus de mesu e chi pròpiu de cussu tempus servat su nuscu de linna e
de sùrfuru, sos istintos de revesa e sa balia rebesta de chie nd'aiat
ordinadu su fràigu. Semus chistionende de Ludwig der Springer langràviu
de Turìngia e semus alleghende de s'annu 1073. Su casteddu est connotu
fintzas pro àere acasagiadu in su 1521, pro lu sarvare dae morte segura,
su teòlogu Martin Luther. Una domo iscurigosa, austera, severa e chi de
informale non tenet nudda petzi s'addòviu de ocannu de sos presidentes
chi, amus a bìdere, gasi meda informale no est.
S'argumentu prìntzipe fiat s'emigratzione, sa paràula prus pronuntziada solidariedade e
su sentidu prus revessu fiat sa cresura de sas fronteras annuntziada
dae sos paisos prus a oriente, sos chi sunt in prima lìnia, sos chi prus
timent s'istràngiu, su disamparadu, su sòrighe in fua. Moende dae su
presidente tedescu però, fiant totus de acordu pro nch'istransire su
sentidu santzionatòriu propostu dae Junker pro sos Istados contra
e pro los pònnere imbetzes a tretu de cumprèndere, de valutare e duncas
de progamare una acollièntzia cumpartzida. Est su chi at sustènnidu
finas sa presidente maltesa rispondende a sos oriolos de Pahor. L'at
fatu serrende cun unu giogu de paràulas chi però rendet prus chi non
craru su pensu suo. «Cumprendo su chi nch'est colende s'Islovènia,
cumprendo s'anneu de Pahor chi timet s'arriscu chi custa emergèntzia
torret a pònnere fogu in sos Balcanos, cumprendo chi siat difìtzile a
nch'archiviare su passadu reghente, ma tocat a parare fronte. Gasi
comente ant fatu finas a oe Itàlia, Grètzia e Malta. Pro unu venidore prus sulenu tocat a lu tènnere semper presente, su passadu».
Fintzas Gauck at postu s'atzentu subra de sa solidariedade, sena istransire sas dificultades.«Su Summit ocannu si serrat in Erfurt - at pretzisadu
- tzitade in ue est nàschidu su programa de sa sotzialdemocratzia
tedesca, in su 1891 cun Karl Kautsky, dischente de Engels. E si devet
serrare emmo cun sa cussèntzia chi totu devet èssere postu in manos a su
Consìgiu Ue, ma fintzas chi tocat a nois presidentes a ingendrare unu
clima de collaboratzione intre sos Paisos e a agatare messàgios sàvios,
cuncretos e chi cunfortent sos pòpulos».
A bìdere istemus.
