09/03/20

Salude, istrutzione, democratzia. Su chi nos narat su virus “Corona”

de Màuru Piredda e Lisandru Beccu


Su chi semus vivende in custas dies at a èssere pro seguru su chi amus a lèghere a pustis, iscritu con assussegu, in tratados de iscièntzias sotziales. Su ditzu “#...ai tempi del corona virus”, chi est de domo in sas retes (sotziales fintzas issas), at a èssere abusadu prus tando chi non como. Semper chi a cando a tando non b’apat un’emergèntzia noa.

In tempos de viralidade, informàtica o sanitària (arguai a nois cando las ant a impreare ambas paris), sas vidas nostras carchi seguresa l’ant pèrdida. A sa precariedade de su traballu tocat de annànghere sa vulnerabilidade de sas carenas nostras. 

No est fàula a lu nàrrere. Si a un’ala b’at chie si nche fuit sena cunsiderare cunsighèntzias ligadas a su cundimentu, a s’àtera ala b’at chie sighit sos inditos chi oramai diamus dèvere connòschere a pilu e sinnu. Sunt cosas chi podimus iscumproare, gasi comente podimus iscumproare sos livellos de cussèntzia chi, in cunditziones che a custa e peus de custa, podent petzi crèschere. 

Emmo, ca si in cunditziones normales sa narratzione est inguarnissada a su puntu de non nch’essire dae sa lògica dominante, sas contradditziones chi sunt comintzende a essire a campu nos podent pònnere a tretu de nch’intrare a arresonos prus fundudos. 

Si nos narant de nos nch’abarrare in domo pro cantu nos est possìbile, est petzi ca su sistema sanitàriu podet tzèdere dae unu momentu a s’àteru. Tando tocat a nois - totu cantos sugetos a cundimentu - sa pregonta sa prus dèghida: pro ite su sistema sanitàriu est male contzu? Ite bi diat chèrrere? E su dinare chi bi cheret, dae ue lu podimus pigare? 

S’àtera chistione de custas dies pertocat s’istrutzione. Inoghe mancat totu, dae su sabone in sas iscolas a sas iscolas chi forment unu tzitadinu a tretu de cullegare sèberos individuales (culturales, alimentares etc...) a cunsighèntzias colletivas, a sas iscolas chi forment unu tzitadinu ambientale capatzu de cuntrastare su consumu de sas resursas in nùmene de su profetu de pagos. 

Su virus “Corona” isparghinende s’est. Tocat a nois a meledare, a collire su chi custu virus carrat in bonu e in malu. E a pretèndere una democratzia reale chi non b’at a èssere finas a cando salude e istrutzione non sunt a comintzu de agenda.

Deretos imàgine Alfred Pasieka / Science photo library