«Sa
punna de s'iscièntzia no est a l'abèrrere sa ghenna a sa sabidoria
islacanada, ma sa de artziare unu muru cara a s'ignoràntzia istremenada». Gasi faeddeit su Galileo Galilei de
Bertolt Brecht cando su cardinale Barberini fiat a proa a si sètzere
su tronu pontifìtziu. Nàschidu in su 1564, in die de oe, su matemàticu
pisanu devengeit su babbu mannu de s'iscièntzia moderna in un'època (sa
de su XVII sèculu) autoritària e repressiva. No est de badas chi su
dramaturgu tedescu nche l'artzieit a palcu: sa vida de Galileo fuit èpica
e teatrale, rivolutzionària cunforma a su connotu e disarmada cunforma a
su poderiu incuisidore. Venètzia, Frorèntzia, Roma. Biageit peri
s'Itàlia, ma nch'iscudeit sa mirada finas a chelu, pro ammustrare sos
movimentos de sas lunas de Giove e pro iscumproare chi su sole no abarreit
firmu petzi durante sa batalla bìblica de Gabaon. Sa terra, pro
Galilei, non fiat su tzentru de s'universu. E custu cheriat nàrrere una
cosa ebbia: chi sa crèsia non fiat su tzentru de sa terra. Tengeit
grandu cunfiàntzia pro s'òmine e, finamentas pro custu motivu, disinneit
de iscrìere in vulgare coniende paritzos tèrmines. Sa cuntierra
dialètica intre Simplicio su tolemàicu e sos copernicanos Filippo
Salviati e Gianfrancesco Sagredo, l'isterreit in su “Dialogo sopra i due
massimi sistemi del mondo”. Protzessadu, minetzadu de retzire tortura,
Galilei abiureit. Ma paret chi sa terra si moveret a beru. «E pur si muove», nât chi.
