22/06/16

Su 2016 est s'annu internatzionale de sos legùmenes

de Lisandru Beccu



S'Organizatzione de sas natziones unidas at proclamadu su 2016 comente annu internatzionale de sos legùmenes cun su ditzu “Sèmenes nutrientes pro unu benidore sustenìbile”.


José Graziano da Silva, diretore generale de sa Fao, at ispiegadu chi sos legùmenes est de importu mannu pro sa seguràntzia alimentare de una pertzentuale manna de sa populatzione mundiale. Mescamente in Amèrica Latina, in Àfrica e in Àsia, in ue sunt parte integrante de sas dietas traditzionales. 

In su mundu b'at variedades meda de legùmenes e sas prus difusas sunt sas chi faghent parte fintzas de s'alimentatzione nostra: su pisu, su fasolu, su pisellu, sa lentìgia, sa fae, sa soja, etc... «Sos legùmenes – comente at naradu su segretàriu de s'Onu Ban Ki-moon – podent contribuire a afrontare sa luta a su fàmene e a sa nutritzione mala pro megiorare sas cunditziones de salude». Sunt alimentos ricos meda de proteinas, de sales minerales, de vitamina B1 e giogant unu rolu de importu in sas dietas contra a s'obesidade. Maladia chi, in sos paisos isvilupados, est divènnida una patologia grae. 

Unos cantos resurtados in contu de salude si sunt bidos deretu in Sri Lanka. A sos pitzinnos de sa Taprobane antiga lis ant sumministradu lentìgia pro 60 dies, cun su resurtadu de unu megioru de sos valores emàticos de su 90%. So legùmenes sunt un'alternativa vàlida a sas proteinas de orìgine animale chi, su prus de sas bortas, costant meda de prus. 

Sos vantàgios però non pertocant petzi sa salude. S'iscartu si podet impreare in agricultura pro aproendare su bestiàmene e non nos ismentighemus chi custas sunt prantas chi donant azotu a su terrinu, arrichende·lu e dende·li fertilidade. Su 2016 at a serbire a totus pro chircare de torrare a investire, in su benidore, subra de custa resursa manna.