18/02/16

Apple. Terrorismu e datos personales: su refudu de Tim Cook

de Maurìtziu Sale

Marcas registradas. Totu sos deretos de sos sìmbulos aziendales pertenent a sos meres.
Incarca subra de s'imàgine pro l'ismanniare


Gherra a su terrorismu, seguràntzia internatzionale e riservadesa de sos datos personales. Est de custas dies sa rechesta de una Corte federale americana tesa a otènnere dae sa Apple  - s'azienda fundada dae Steve Jobs -  unu sistema chi permitat de nch'intrare a intro de sa memòria de su iPhone5 (telefoneddu a tecnologia avantzada) de Syed Rizwan Farouk. Unu intre sos autores presuntos de s'assàchiu terrorìsticu cun 14 vìtimas in San Bernardino, su 2 de nadale in pessu coladu. Sa Corte at acraridu chi diat chèrrere su sistema petzi pro intrare a su telefoneddu de Syed Rizwan Farouk, ma Tim Cook, s'amministradore de Apple, no la pensat a sa matessi manera e narat chi «diat èssere un’antepostu tropu perigulosu pro su venidore».

E refudadu s'est de fraigare cale si siat programa chi potzat violare sa criptografia (su sistema numèricu de amparu chi impèdumat a chie si siat de intrare, sena permissu e sena còdighe de seguràntzia, a intro de sa memòria virtuale de cale si siat aina informàtica produida dae Apple). Dae inoghe, dae su refudu, b'at nàschidu una chistione morale e polìtica internatzionale, chi Fabio Chiusi, càlamu de Valigia Blu, at chircadu de acrarire cun un'artìculu fundudu subra de sa chistione dìliga.


Dilema. Est prus pretzisu a amparare sa riservadesa de cadaunu o a fraigare unu sistema informàticu chi permitat a sa giustìtzia, in totu su mundu, de runchinare intre sos datos personales pro chistiones de seguràntzia internatzionale? E si Tim Cook diat tzèdere a sa rechesta de sa Corte? Paret chi s'òbligu bi siat e chi siat impostu dae una lege americana de su 1789. E si diat tzèdere Cook, pensemus - non sena anneu e oriolu - a su chi diat pòdere fàghere Zuckerberg cun facebook. E sa riservadesa e sa seguràntzia nostras? Totu pregontas sena risposta. Pro como. Ma pro cantu, galu?