08/09/15

Itàlia in su 1900. Èsodu a s'imbesse


de Maurìtziu Sale

Deretos Ansa
B'at àpidu una sumana iscurigosa, a printzìpiu de su Noighentos, in ue su disterru fiat a puntu in giosso. In ue dae s'Itàlia, in particulare dae sa Sitzìlia b'aiat mòvidu prus de chentu mìgia pessones. Mannos, minores, òmines, fèminas, betzos e giòvanos sena distintzione peruna de gènere o de edade, ma acumonados totus dae sa matessi sorte: sa misèria. Ponet a meledare chi oe, pro cumprèndere sa malesaura chi sunt colende·nche sos pròfugos chi sunt fuende dae su meridione de su mundu, tochet a s'ammentare  comente fìamus nois unos cantos annos a oe.

E ponet a meledare chi s'ùnicu mèdiu non pro cumprèndere ebbia, ma pro giustificare sa netzessidade de collire sos chi sufrint, sos chi patint e pro atzetare sa presèntzia issoro devamus torrare in segus a cando fìamus nois in abbas malas, batalliende pro unu bìculu de pane istantissadu. Totu custos sentidos, totu sa suferèntzia e sos patimentos de sa gente nostra de tando nche los ant cungiados in unu libru, publicadu dae sa MC Editions siat in italianu, siat in frantzesu. 


Tratat de su disterru dae sa Sitzìlia conca a sa Tunisia in ue galu oe parte de su DNA est de orìgine sìcula, calabresa e finas sarda. Su tìtulu est profèticu e in unu banale e cadaunu si lu podet lèghere e interpretare comente mègius disìgiat sena ismentigare e mescamente sena istransire sa cunduta cuntemporànea chi est ischirriadora, malintragnada e ratzista a unu livellu chi de umanidade non servat belle nudda: ''Memòrias e contos de su mediterràneu - Istòria de s'emigratzione sitziliana in Tunisia intre su de XIX e su de XX sèculos''. Sos autores sunt duos, ambos òmines de gabbale e de cussèntzia Alfonso Campisi, professore ordinàriu de Filologia romanza in s'Universidade "de la Manouba" in Tunisia e Flaviano Pisanelli, professore assotziadu in s'Universidade "Paul Valery" de Montpellier.



S'òpera diat chèrrere èssere fintzas una denùntzia contra a sas autoridades italianas de tando chi no ischeint a contivigiare e a gestire sos flussos de sos emigrantes chi si nche cheriant torrare a Itàlia e chi, a cajone de sa subra bènnida indipendèntzia tunisina, nch'aiant pèrdidu, ca bi nche los aiant espropiados, totu sos terrinos de famìlia. Duncas, no aende prus nudda e prus logu a ue andare, nche fiant abarrados in un'ispètzia de "campu pròfugos ante litteram". 
Su libru at a èssere a disponimentu in belle totu sas librerias a mòvere dae su mese de santugaine.
De lèghere, pro ischire, pro meledare, pro cumprèndere.